Op Radio2 - Oost-Vlaanderen loopt er een zoektocht naar de meest eigenaardige straatnaam in de provincie. De Bruinkruisstraat in Serskamp is één van de 5 genomineerden. Maar waar komt die naam vandaan?

De Bruin Kruis kapel te Serskamp.

In de 17de eeuw stond er in Serskamp een kapel genaamd “Ten Bruynen Cruyce”. Die kapel stond op de wijk Wolfgat. Hoe komt die kapel aan haar naam?

In de kerk van Eine (Oudenaarde) bevonden zich drie relieken die afkomstig zouden zijn van het echte kruishout. Zij kwamen in Eine terecht door een beloning van paus Innocentius III aan Arnold de Landas, zoon van de stichter van kerk van Eine, omdat hij uitblonk bij de inneming van Konstantinopel tijdens de vierde kruistocht.

In 1654 bekwam de deken van de Gentse kathedraal, Cornelius Ooms, enkele fragmenten van het het kostbare reliek. Eén van die deeltjes schonk hij aan Jacoba Moortgat, de priorin van het klooster Tussenbeke in Serskamp. Het moest geplaatst worden in de Bruine Kruiskapel. Wanneer de bewuste kapel gebouwd werd, is niet gekend, maar zij werd toen reeds drukbezocht. Oorspronkelijk stond er in die kapel waarschijnlijk een houten kruisbeeld dat vroeger langsheen de baan stond en later in de kapel geplaatst werd. De naam Bruin Kruis zal wel te maken gehad hebben met het kleur van het beeld. Op 11 augustus 1954 werd het reliek in de kapel geplaatst. De bekendheid van de kapel groeide daardoor aan en de zuster Norbertinessen van het klooster van Tussenbeke deden er alles aan om deze devotie nog verder te doen groeien. In 1672 werd de confrérie van het Heilig Kruis opgericht. De broederschap werd opgericht in de parochiekerk maar de vergaderingen werden gehouden in de kapel zelf. Aan het lidmaatschap waren verschillende aflaten verbonden. Het altaar kreeg het voorrecht om er zielmissen op te dragen, de H. Mis werd er op de belangrijkste dagen van de begankenis opgedragen. Toen de Norbertijnen van Grimbergen de voogdij over het klooster overnamen van de abdij in Drongen, werden er zelfs huwelijken voltrokken. Voor buitenstaanders bleef de kapel een eerste instantie een bedevaartsplaats. De prelaten van Grimbergen lieten niet na om na een bezoek aan het klooster van Tussenbeke, ook de kapel te bezoeken. De laatste vermelding van de kapel dateert van rond 1792, waarschijnlijk naar aanleiding van het 150ste verjaardag van de schenking door Isaac Venneman. In 1793 staat zij nog afgebeeld op een kaart met de goederen van Mevr. Doauriere De Loose. In 1806 was de broederschap van het H. Kruis al opgeheven. Door de politieke situatie tijdens de Franse bezetting waren de bedevaarders weggebleven en daardoor vielen ook de inkomsten weg. Het klooster van Tussenbeke was door Jozef II opgeheven, zodat ook de Norbertinessen niet langer voor de kapel konden zorgen. Op die manier verdween de bedevaartsplaats en ook de kapel.

De reliek van het Heilige Kruis werd naar de parochiekerk van Serskamp overgebracht. Een kruisbeeld dat uit de kapel afkomstig was werd in 1928 door de toenmalige pastoor teruggevonden en werd in de parochiekerk opgehangen als aandenken aan de Bruine Kruis kapel. De weg genaamd Bruin Kruis is de weg van het centrum van Serskamp naar de plaats waar de kapel stond. Op die manier blijft de herinnering ook bewaard.

Op de hoek van den Bogaert en de Bosveldstraat staat/stond een kapelletje. Nu ligt het in puin. Vandalisme? Gebrek aan onderhoud? Kan er iets gedaan worden om het kapelletje nog te redden en te bewaren voor de toekomst. Het is klein lokaal erfgoed en is opgenomen in de inventaris van het bouwkundig erfgoed. Je kan de inventaris raadplegen via deze link: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/relict/77545